همه می دانیم که حواس سگ سانان بسیار متفاوت از ما انسان ها است و گاهی با دیدن این تفاوتها شگقت زده می شویم. حواسی مانند بینایی ، شنوایی و بویایی در انسان و سگ ( ژرمن شپرد ) مشترک اند با این تفاوت که قوه بویایی و شنوایی سگ ( ژرمن شپرد ) خیلی فراتر از ما انسانهاست.حس های سگ ( ژرمن شپرد ) مانند حس هاى یک انسان است ، اما تفاوت آنها در قدرتشان است.تفاوت بین توانایی های حسی در سگ ها هم می تواند با هم فرق داشته باشد و از نژادی به نژاد دیگر کمی متفاوت باشد، بطور مثال سگ های شکاری از بینایی بیشتر و نژادی همانند باست هاند (Basset hound) از بویایی قدرتمند تری برخوردار است.
حس بویایی سگ:
حس بویایی سگ ها ( ژرمن شپرد ) در رتبه یک جای دارد. درک دنیای اطراف در سگ ها با حس بویایی است در حالی که در انسان حس بینایی این نقش را ایفا می نماید. توله های تازه متولد برای یافتن مادر خود تنها از حس بویایی استفاده می کنند در زمانی که بینایی و شنوایی آنها کاملا کور است.با توجه به اینکه اندازه مغز سگ ( ژرمن شپرد ) یک دهم مغز انسان می باشد اما بخشی که به بویایی مربوط می شود در مقایسه با انسان بسیار بزرگتر است و بنابراین جای تعجب نیست که حس بویایی سگ سانان هزاران مرتبه از انسان قویتر است . غدد حسی مربوط به بویایی در انسان حدود پنج میلیون می باشد حال آنکه در سگ 150 تا 300 میلیون ( بسته به نژاد) متغیر است.زمانی که سگ ( ژرمن شپرد ) چیزی را بو می کشد می تواند مطالب زیادی در مورد سگ های دیگر و حتی انسان در یابد. بطور مثال جنسیت آنها، غذایی که قبلا خورده اند، مکانی که در آن بوده اند، آیا آماده جفت گیری هستند یا خیر، اگر به تازگی زایمان کرده اند و یا حاملگی کاذب دارند و در چه مرحله ای قرار گرفته اند.جدیدا مشخص شده که سگ ها ( ژرمن شپرد ) با کمک بویایی، سرطان و بیماری هایی از این دست را تشخیص می دهند .
سگ ها ( ژرمن شپرد ) دارای حس بویایی حیرت آوری هستند. همچنین قدرت این حس در نژادهای گوناگون متفاوت است. حس بویایی سگ ها ( ژرمن شپرد ) بی نظیر است و بسیار بالاتر از حس بویایی ما است ، در حقیقت یک میلیون بار بهتر. در فرانسه و ایتالیا از سگ ها ( ژرمن شپرد ) برای پیدا کردن قارچ خوراکی دنبلان که تا 30 سانتیمتر در زیر زمین رشد می کند ، و در هولند و دانمارک برای کشف نشتی گاز استفاده قرار می کنند.
بو عبارت است از مولکولهای خاص شیمیایی شناور در هوا. وقتی که این مولکولها بر روی غشاء مخصوص حس بویایی واقع در داخل بینى مى نشینند، عصب بطور ناگهانی ” اطلاعات بو” را به قسمت خاصی از مغز می رساند. این مرکز حس بویایی در سگها بسیار پیشرفته تر است و در آنها بسیار بیشتر از انسانها می باشد. فضای حس بویایی در بینی یک انسان بالغ حدود 3 سانتیمتر در حالیکه میانگین فضای حس بویایی در سگ 130 سانتیمتر می باشد.
همچنین سلولهای حساس بیشتری در غشاء حس بویایی سگ ها ( ژرمن شپرد ) نسبت به انسانها وجود دارد. در انسانها 5 میلیون سلول حساس و جود دارد. در داشهوند 125 میلیون ، فکس تریر 147 میلیون و در سگ ژرمن شپرد 220 میلیون سلول حساس وجود دارد. بینی خیس باعث حل شدن مولکولهای شناور در هوا و وارد کردن آنها و ارتباط با غشاء حس بویایی و پاک کردن بوهای قدیمی شده و در بو کردن کمک میکند. رنگ دانه جزو سلولهای حساس نمی باشند اما نزدیک به آن است: غشاء های وابسته به سگ ( ژرمن شپرد ) ، مشکی می باشد و رنگ مشکی بینی سگ ممکن است در بهبودی حس بویایی سگ ( ژرمن شپرد ) نقش داشته باشد. یک سگ می تواند از روی یک چیزی که متعلق به یک شخص است آن شخص را شناسایی کند.
سگ ها ( ژرمن شپرد ) چه چیز را میتوانند بو کنند؟
یک سگ ردیاب ( ژرمن شپرد ) تربیت شده میتواند رد یک مجرم را حتی وقتی این رد از دو روز قبل به جا مانده باشد دنبال کند.این سگ میتواند با حس شامه خود تشخیص دهد که مجرم چقدر از او جلوتر است.در واقع این سگ میتواند حتی اگر مجرم کفش پلاستیکی به پا داشته باشد رد او را دنبال کند.اگر سگ از پهلو به یک ردپا برخورد کند میتواند بو بکشد که آیا رد به سمت چپب امتداد یافته یا راست .
اما چگونه:
بوی رد و اثر از تقریبا 20 رایحه مختلف تشکیل شده از بین میرود.بوهایی که سریعتر از همه اثرشان از بین میرود برای سگ مانند یک پیکان جهت نما هستند.قسمت مهمی از بوی اثر، مربوط به بوی سطح زمینی است که در اثر عبور تغییر یافته است ، مثل بوی خاک تازه ای که هنگام زیر و رو کردن خاک زمین به مشام انسان میرسد.اگر این بو نباشد( مثلا روی سطح خیابانهای آسفالت شهری) سگ ( ژرمن شپرد ) نمى تواند رد را تعقیب کند . همینطور بعد از بارش باران هم سگ ( ژرمن شپرد ) قادر به تعقیب رد نیست.سگ با حس شامه خود تشخیص میدهد که یک طعمه مثلا یک کبک دقیقا در چه فاصله ای از او قرار دارد و بدون کمک گرفتن از چشمانش مطمئن از نشانه گیری خود سمت هدف می رود. سگ ( ژرمن شپرد ) از طریق بو تشخیص میدهد که آیا شخص از او میترسد یا نه,هرچند که این شخص از خود شجاعت نشان دهد و بدون ترس رفتار کند.او مواد مخدر را حتی هنگامی که داخل یک قوطی حلبی کاملا در بسته جا سازی شده کشف میکند.او با بو کشیدن میفهمد که هنگام ریزش بهمن یک انسان در کجا زیر برف مدفون شده است.سگ ( ژرمن شپرد ) با حس بویایی خود قادر به انجام بسیاری کارهای اعجاب آور دیگر نیز هست.
منبع:iranshinypet.
